Uzman Doktor Ali Coşkun, barsakların sağlığımız üzerinde derin bir etkisi olduğunu ve mutluluğumuzun büyük ölçüde barsaklarımızda üretildiğini belirterek, serotonin hormonunun vücuttaki rolünü anlattı. Coşkun, serotonin veya 5-hidroksitriptaminin doğada yaygın olarak bulunduğunu ve vücudumuzda bu hormonun birçok önemli işlevi bulunduğunu vurguladı.
Serotonin, sinir uçlarında ve hücrelerde triptofan amino asidinden sentezleniyor ve iştah kontrolü, uyku düzeni, hafıza, öğrenme, duygusal durum, kalp-damar işlevleri gibi pek çok biyolojik süreci etkiliyor. Bunun dışında, serotonin sindirim sisteminde de önemli rol oynayarak gastrointestinal motiliteyi düzenliyor ve mide bulantısı ile ağrı algısını kontrol altına alıyor.
Coşkun, serotonin üretiminin çoğunlukla barsaklarda gerçekleştiğini, bu yüzden barsakların "ikinci beyin" olarak adlandırıldığını söyledi. Beyin ile barsaklar arasındaki iletişimi sağlayan vagus siniri sayesinde, barsaklar beyine sürekli bilgi gönderiyor ve bu, sağlığımızı doğrudan etkileyebiliyor. Barsaklarımızda bulunan sinir hücrelerinin sayısı, merkezi sinir sisteminin omuriliğinden daha fazla olup, barsaklar vücutta bağımsız bir şekilde hareket edebilecek şekilde donatılmıştır.
Serotonin, vücuttaki duygu durumunu yöneten temel nörotransmitterlerden biridir. Düşük serotonin seviyeleri depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal bozukluklarla ilişkilendirilirken, bu seviyelerin dengelenmesi kişinin ruh sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratabiliyor. Coşkun, serotonin düzeylerinin optimum seviyede olması gerektiğine dikkat çekiyor; aşırı ya da düşük serotonin üretimi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Barsaklardaki sağlıklı bakteriler, serotonin üretimini düzenlemekte önemli bir rol oynuyor. Özellikle probiyotikler, barsak sağlığını destekleyerek serotonin seviyelerini dengeleyebiliyor. Lactobacillus gibi yararlı bakteriler, sindirim sağlığını iyileştirirken serotonin üretimini artırabiliyor. Ayrıca, sağlıklı bir beslenme düzeni ve probiyotik tüketimi, genel ruh halini iyileştirebilir.
Barsak-beyin ekseninin ruh sağlığı üzerindeki etkileri de Coşkun'un vurguladığı diğer bir konu oldu. Stres, anksiyete ve depresyon gibi ruhsal hastalıklar, gastrointestinal hastalıklarla, özellikle de irritabl barsak sendromu (IBS) ile bağlantılıdır. Yapılan araştırmalar, IBS'li bireylerin depresyon ve anksiyete geliştirme olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor. Bu nedenle, barsak sağlığının desteklenmesi, zihinsel iyilik hali için de kritik öneme sahiptir.
Sonuç olarak, sağlıklı bir sindirim sistemi ve güçlü bir barsak-beyin bağlantısı, genel sağlık ve mutluluk için önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak, stresle başa çıkmak ve sağlıklı, probiyotik zengin bir beslenme düzeni uygulamak, hem bedensel hem de zihinsel sağlığı iyileştirebilir.
