Yetersiz beslenmenin tetiklediği ve bugüne kadar teşhis konulamayan bir diyabet türü, artık tıp dünyasında resmen tanınıyor. “Tip 5 Diyabet” adı verilen bu yeni hastalık, Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun aldığı kararla literatüre girdi. Açıklamayı yapan isim ise Ordu Tabip Odası’nın eski başkanı Uzm. Dr. Ali Coşkun oldu.
8 Nisan’da Tayland’ın başkenti Bangkok’ta düzenlenen IDF Dünya Diyabet Kongresi’nde alınan kararla, özellikle gelişmekte olan ülkelerde sıkça görülen ama bugüne dek tanımlanamayan bu tablo, artık resmi bir diyabet türü olarak kabul edildi.
“Tip 5 Artık Gerçek Bir Tanı”
Uzm. Dr. Ali Coşkun, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Tip 1 ve Tip 2 diyabetten tamamen farklı bir şekilde seyreden, yetersiz ve dengesiz beslenme temelli bu hastalık artık ‘Tip 5 Diyabet’ olarak kabul ediliyor,” dedi. Coşkun’a göre bu tanı, başta düşük gelirli ülkelerde olmak üzere milyonlarca kişiye doğru teşhis ve tedavi şansı sunacak.
Sessiz Bir Salgın: Yıllardır Fark Edilmedi
Coşkun, hastalığın uzun yıllar boyunca göz ardı edildiğini belirtirken, New York’taki Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden Dr. Meredith Hawkins’in bu konuda yıllardır uyarılarda bulunduğunu aktardı. Dr. Hawkins’e göre, “Yetersiz beslenmeye bağlı diyabet tipi, şimdiye kadar teşhis edilemediği için pek çok hasta yanlış tedavilerle karşı karşıya kaldı. IDF’nin bu durumu resmen tanıması, büyük bir farkındalık yaratacak.”
Kökeni 1950’lere Dayanıyor
Tip 5 diyabetin aslında yeni olmadığına dikkat çeken Coşkun, bu hastalığın ilk olarak 1955 yılında Jamaika’da tanımlandığını söyledi. Özellikle düşük vücut kitle indeksine (VKİ 19’un altında) sahip genç erkeklerde ve protein eksikliği yaşayan bireylerde görüldüğünü belirtti. Çoğu zaman tip 1 diyabet ile karıştırılan bu vakalarda ketozis gibi klasik belirtilerin görülmemesi dikkat çekiyor.
Yanlış Tedavi Ölümcül Olabiliyor
Hastalığın doğru teşhis edilmesinin hayati önem taşıdığını vurgulayan Dr. Coşkun, “Eğer bu hastalık tip 1 diyabetle karıştırılırsa ve hastaya yüksek dozda insülin verilirse, bu durum ölümcül sonuçlar doğurabiliyor. İlk çalışmalar, düşük doz insülin ile oral ilaç kombinasyonunun daha etkili olduğunu gösteriyor,” dedi. Ayrıca hastalara, yüksek proteinli ve dengeli karbonhidrat içeren bir beslenme şekli öneriliyor.
Yoksul Coğrafyaların Görünmeyen Gerçeği
Dr. Hawkins’in ifadelerine göre, Batı ülkelerinde neredeyse hiç görülmeyen bu diyabet türü, düşük ve orta gelirli ülkelerde oldukça yaygın. Ancak şimdiye kadar yeterince araştırılmadığı için tıp dünyasında adı bile anılmıyordu. Yeni gelişmeler sayesinde “yoksulların diyabeti” olarak da anılan Tip 5 için önümüzdeki iki yıl içinde kapsamlı tanı ve tedavi kılavuzları hazırlanması planlanıyor.