Uzm. Psk. Şeyma Hazal Kaya Keskin: Üniversite sınavı mutlu ve başarılı olmaya giden yollardan sadece biridir.
YKS sınav maratonu 08 Haziran 2024 tarihinde başlıyor. TYT, AYT ve YDT olmak üzere 2 gün sürecek sınav 3 oturum olarak gerçekleştirilecek. Peki, öğrenciler sınav kaygılarını nasıl yenecek? Aile ve çevre baskılarından nasıl kurtulacaklar Uzm. Psk. Şeyma Hazal Kaya Keskin gençlere sınav kaygısını yenmeleri için tavsiyelerde bulundu.
EN BÜYÜK SORUN KAYGI
Sınav kaygısı hakkında Bilgiler veren Şeyma Hazal Kaya, “Sınav kaygısı en yalın tanımıyla beklenen sınavlardan kaynaklanan stresin doğurduğu karmaşık fizyolojik tepkilerdir. Bilginin sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasını engelleyen ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı durumudur. Sınav kaygısının nedenleri mükemmeliyetçilik, sınanma ve değerlendirme korkusu çalışma alışkanlıklarında yetersizlik, görev ve sorumlulukları erteleme baskıcı/ otoriter, küçük düşürücü, kaygılı, beklentisi aşırı yüksek anne – baba tutumları, tutarsız, küçük düşürücü, aşırı beklentiler, öğretmen tutumları vs. sınav kaygısı nedenleri arasındadır” şeklinde tanımlama yaptı.
SINAV KAYGISININ 2 BOYUTU VAR
Sınav kaygısının 2 boyutu vardır; diyen Kaya, “sınav kaygısında 1 Bilişsel Boyut, 2 Fizyolojik Boyut kavramları vardır. Bilişsel Boyut; bireyin kendisi hakkında olumsuz değerlendirmelerine, başarısızlığına ve yetersiz olacağına ilişkin olumsuz değerlendirmelerini, düşüncelerini ve iç konuşmalarını içerir. Sırasında yapılması gerekeni yapamayacağına, karşılaştığı problemi çözemeyeceğine inandığı “ya başaramazsam ya yapamazsam” gibi olumsuz düşüncelerle dikkatinin dağılmasına neden olan bir süreçtir. Fizyolojik boyut ise; otonom sinir sisteminin uyarılma halidir. Hızlı kalp atışı, terleme, mide bulantısı, ani ateş basması, baş dönmesi, kasılma vs. bedensel tepkilerin bulunduğu bir süreçtir” diye konuştu.
SINAV KAYGISINI AZALTMAK İÇİN İKİ TÜRLÜ ÇALIŞMA YAPABİLİRSİNİZ
Uzm. Psk. Şeyma Hazal Kaya Keskin, sınav kaygısını azaltmak için yapılması gerekenleri anlattı. Sınav kaygısını azaltmak için iki türlü çalışma yapabilirsiniz; birinci olarak Zihinsel Uygulamalar; olumsuz düşünceleri tespit edin, yerine yararlı olabilecek daha işlevsel bir cümle oluşturun, not alın ve tekrar edin. Örneğin, “sınavı kazanamazsam mahvolurum” yerine, “üniversite sınavı mutlu ve başarılı olmaya giden yollardan sadece biridir. Sınav sadece bilgi sınavıdır. Elimden geleni yapacağım” diye düşünmek ve tekrar etmek kaygınızın seviyesini azaltacaktır.
İki Bedensel Uygulamalar; Beynimizi rahatlatmak için nefes ve kas, gevşeme egzersizleri yapabilirsiniz. Nefes alma egzersizlerine başlamadan önce sağ avcunuzu göbeğinizin hemen altına, sol elinizi göğsünüzün üstüne koyun ve gözlerinizi kapatın. Burnunuzdan nefes alarak ciğerinizin bütününü doldurun, kısa bir süre bekleyin ve aldığınız nefesin iki katı sürede yavaşça ağzınızdan boşaltın. Bu nefes egzersizini sabah ve akşam olmak üzere 4-5 defa tekrarlayın.”
SON HAFTA RUTİNE SADIK KALARAK GEÇİRİN
Sınava son bir hafta kala sakinliğe ve rutinliğe bürünün diyen Kaya, “Yeni bilgiler öğrenmek yerine tekrarda yapın. Sınavdan önceki günü keyifli bir aktiviteyle geçirebilirsiniz. Sevdiğiniz kişilerle iletişimde olmak ve vakit geçirmek kaygınızın dengelenmesinde yardımcı olacaktır. Sınav yerinizi sınav gününden önce ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Sınav günü bol ve rahat kıyafetler tercih edin. Sınav yerinize erkenden gidin ve nefes egzersizi yaparak bedeninizi rahatlatın. Sınava başlamak için acele etmeyin. Daha önce uygulamış olduğunuz metodu uygulamayı sürdürün ve hangi dersten başlamak istiyorsanız ondan başlayın. Cevaplayamadığınız soruyu atlayın ve diğer soruya geçin. Sınav esnasında zihninize olumsuz cümleler geldiğinde durun iç konuşmanızı tekrar edin. Bunların yerine daha gerçekçi ve kendinizi destekleyecek ifadeler kullanın. Örneğin, “okuduğumu anlamıyorum, yapamayacağım” yerine zaman zaman dikkatim dağılabilir, diğer soruya geçip cevaplamaya çalışacağım. Elimden geleni yapacağım” diyebilirsiniz” şeklinde motive cümlelerin söylenmesi gerektiğini dile getirdi.
