Ordu Kültür Sanat Merkezi(OKSM)’nde gerçekleştirilen konferansa, Vali Muammer Erol, Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler, ODÜ Rektörü Prof. Dr. Orhan Baş, İl Kültür ve Turizm Müdürü Uğur Toparlak, kurum müdürleri, öğretmenler ve öğrenciler katıldı.
Öğretmen-Yazar Hikmet Pala’nın konuşmacı olarak katıldığı konferansta Kurtuluş Savaşı esnasında kahramanlık destanı yazan Rüsumat No: 4 adlı geminin hikayesi anlatıldı.
Sovyetler Birliği’nden alınan silah ve cephaneyi, İngiliz ve Yunan savaş gemilerinden saklanarak İnebolu’ya taşıyan gemilerden birisi olan Rusumat No:4 gemisi; 1921 Ağustos’unda Ordu iskelesinde kıstırılmış, yükü boşaltılarak saklanmış, gemi de batırılmış ve düşmana teslim edilmemişti. Gemi sonra yeniden su yüzüne çıkarılmış, yüzdürülmüş ve görevine devam etmişti. Dünya denizcilik tarihine geçen bu olayda yer alan ve 1891 yılında İngiltere’de bir balıkçı vapuru olarak inşa edilen Rusumat No.4’ün Osmanlı Devleti tarafından 1913 yılında satın alındığı belirtildi.
Kurtuluş Savaşı için cepheye mühimmat taşıyan gemileri yakalamaya çalışırken Karadeniz’de devriye gezen düşman gemilerini atlatan Rüsumat No:4 Batum’dan yüklediği cephanelerle bazı eksiklikleri gidermek ve düşman gemileri hakkında bilgi almak için, 17 Ağustos 1921 tarihinde Ordu’ya geldi. Düşman gemileri hem doğudan, hem batıdan ilerlemektedir ve Rüsumat No:4’ün her an yakalanma tehlikesi vardır. Yük, Ordu’da boşaltılacaktır. Ordu halkı büyük dayanışma örneği göstererek tıka basa cephane dolu olan vapurun yükünü hızla boşaltır. Toplar sökülerek parçalar halinde cephaneyle birlikte depoya yerleştirilir. Genel Kurmay’ın değiştirilemez emri olan ”Hiçbir Gemi Düşmana Teslim Edilmeyecektir” emri gereği Yüzbaşı Mahmut gemiyi batırmaya karar verir. Ordu İli Birinci Dünya Savaşı yıllarında birkaç kez denizden bombardımana uğramıştı düşman gemileri görülünce hazırlanan plan gereği Rüsumat No:4 Gemisi düşmana hem battığı hem de yandığı görüntüsü verildi. Ordulular Rusumat’ı kurtarmıştı. Rusumat’ın yeniden yüzdürülmesi Ordu’da neredeyse bir şenlik havasında kutlandı. Silahlar atıldı, davullar çalındı, horonlar oynandı.
Öğretmen-Yazar Hikmet Pala, Rüsumat No: 4 Gemisinin 29 Eylül 1921 yılında Görele açıklarında düşman tarafından batırıldığını ifade ederek, bazı parçaların Eynesil Belediyesinde bulunduğunu kaydetti. Pala, Rüsumat No: 4 Gemisinin batırılıp tekrar yüzdürülmesinde aktif olarak görev alan kahraman Ordulu gençlerden Nezir Oral, Hamdi Karadeniz, Ali Türkmen, Hakkı Gürsoy, Civan Ali ve Dursun Reis’i de rahmetle, saygıyla, minnetle andığını ifade ederek, konuşmasını tamamladı.
Konferansın sonunda, Vali Muammer Erol tarafından “Milli Mücadele Döneminde Ordu ve Rüsumat No: 4 Gemisi” konulu konferans dolayısıyla katkılarını sunan Öğretmen-Yazar Hikmet Pala’ya teşekkür edildi ve çiçek takdim edildi.
