Ordu’nun fındık üreticileri, bu yıl oldukça zor bir dönem geçiriyor. Fındık fiyatlarının düşük seyretmesi, artan gübre ve işçilik maliyetleri, üreticilerin belini büküyor.
Bunun yanı sıra, kahverengi kokarca zararlısının oluşturduğu tahribat, verim kaybına yol açarak üreticinin zor durumda kalmasına sebep oluyor. Ordu’daki ziraat mühendisleri, tarım uzmanları ve üreticiler, bu yıl yaşanan zorlukları değerlendirirken, fındık üretiminin sürdürülebilirliğine dair ciddi endişelerini dile getiriyor.
Fındık Fiyatları Düşük, Maliyetler Yüksek
Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, 2024 yılı için yaptığı maliyet analizine göre, bir kilo fındığın üretim maliyetinin 150 TL olduğunu belirtiyor. Ancak, serbest piyasada fındık fiyatları 110-120 TL arasında değişiyor, bu da üreticilerin maliyetlerini karşılamasında büyük bir engel oluşturuyor. Şensoy, fındık fiyatlarının en az 210 TL olması gerektiğini ifade ederek, fiyatların yükselmemesi halinde üreticinin zarar etmeye devam edeceğini vurguluyor. Üreticinin emekli bir nüfustan oluştuğunu belirten Şensoy, zaten maddi sıkıntılar yaşayan üreticilerin, düşük fiyatlarla ve artan maliyetlerle fındık üretimini sürdüremeyeceğini söylüyor.
Fındık üreticisinin karşılaştığı bir diğer büyük zorluk ise gübre ve işçilik maliyetlerindeki artış. 2024 yılı itibarıyla, fındık tarımında kullanılan gübre fiyatları önemli ölçüde artmış durumda. “26 can” adı verilen en çok tercih edilen gübrenin fiyatı 10 bin TL’den 12 bin TL’ye yükseldi. Artan gübre maliyetleri, enflasyonun da etkisiyle üreticinin en büyük yüklerinden birini oluşturuyor. Ayrıca, işçilik maliyetlerindeki artış, üreticilerin tarım faaliyetlerini sürdürmesini zorlaştırıyor.
Kahverengi Kokarca Felaketi
Ordu’daki fındık üreticilerinin yaşadığı bir başka büyük sorun ise kahverengi kokarca zararlısı. Bu zararlının Ordu’da fındık üretimini büyük ölçüde olumsuz etkilediği ifade ediliyor. Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, kokarcanın dünyada 1800’lü yıllarda keşfedildiğini ve o günden beri birçok tarım ürününe zarar verdiğini belirtiyor. 2018 yılında Gürcistan’dan Türkiye’ye giriş yapan kokarca, özellikle Ordu’daki fındık bahçelerinde ciddi verim kaybına yol açtı. Şensoy, bu yıl üreticilerin kokarca ile mücadelesinde kimyasal mücadele yöntemine başvurmak zorunda kalacaklarını ve nisan ayından itibaren 5-6 kez ilaçlama yapmalarının gerektiğini belirtiyor.
Kokarcanın etkisiyle birlikte fındık verimi, kalite ve randıman bakımından büyük düşüşler gösterdi. Şensoy, bu yıl fındık fiyatlarının 110-120 TL bandında olmasına rağmen, kokarca nedeniyle üreticinin fındığını 80 TL’ye zor sattığını ifade ediyor. Bu da üreticinin gelirinin ciddi şekilde düşmesine neden oluyor. Kokarca, aynı zamanda fındığın kalitesini de olumsuz etkileyerek, üreticiyi daha da zor bir duruma sokuyor.
Fındık Tarımında Alternatif Yok
Ordu’daki fındık üreticilerinin karşılaştığı bir diğer büyük sorun ise bölgenin çok eğimli olması ve alternatif tarım ürünlerinin yetiştirilmesinin zor olması. Ziraat Mühendisi Haluk Şensoy, Ordu’nun fındıktan başka bir alternatif tarım ürünü yetiştirme şansının olmadığını belirtiyor. Bölgede fındık dışında verimli olabilecek başka bir tarım ürünü bulunmadığı için üreticiler fındık tarımına yönelmiş durumda. Ancak, mevcut ekonomik koşullar ve tarımsal sorunlar nedeniyle fındık üretiminin sürdürülebilirliği tehlikeye giriyor.
Fındık Tarımının Sürdürülebilirliği Tehlikede
Ordu’daki fındık üreticileri, yaşadıkları zorlukların üstesinden gelebilmek için bir çözüm arayışına girmişken, fındık fiyatlarının yükselmemesi, maliyetlerin artması ve kokarca gibi zararlılarla mücadele etmekte zorlanmaları, sektörde ciddi bir kaosa yol açmış durumda. Şensoy, fındık fiyatlarının en az 150-170 TL arasında olması gerektiğini belirterek, bu seviyeye ulaşan fiyatların üreticiyi bir nebze de olsa rahatlayacağını ifade ediyor. Üreticilerin bir an önce ekonomik olarak rahatlaması gerektiğini vurgulayan Şensoy, aksi takdirde fındık tarımının sürdürülebilirliğinin ciddi şekilde tehlikeye gireceğini söylüyor.
Fındık Sigortası ve Geleceğe Dair Umut
Fındık üreticileri, tarım sigortası konusunda da adım atılması gerektiğini belirtiyor. Şensoy, tarım sigortasının, fındık üreticileri için oldukça önemli bir konu olduğunu ve sigortanın fazla pahalı olmadığını ifade ediyor. Sigorta, özellikle doğal afetler ve zararlılar nedeniyle yaşanacak büyük zararları minimize etmek açısından üreticilere büyük bir güvence sağlayabilir. Ancak, üreticilerin mevcut ekonomik şartlarda bu tür sigortalara yatırım yapmaları oldukça zor görünüyor.
Sonuç olarak, Ordu’daki fındık üreticileri, düşük fiyatlar, artan maliyetler, kahverengi kokarca zararlısı ve diğer tarımsal zorluklarla karşı karşıya. Fındık tarımının sürdürülebilirliği için fiyat artışları ve devlet desteklerinin arttırılması gerektiği vurgulanıyor. Aksi takdirde, fındık üretiminin geleceği büyük bir belirsizlik içinde kalacak. Ordu’nun fındık üreticileri, 2024 yılı için umutlu olmayı beklerken, çözüm arayışları sürüyor.