Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaklaşan fındık hasadı ve çiftçilerin beklentileri hakkında kapsamlı bir basın açıklaması yaptı.
Bayraktar, Karadeniz Bölgesi’nde fındık hasadının başladığını ve tüm ilgili tarafların fındık alım fiyatını merakla beklediğini belirtti. Ancak, bu yıl sıcaklık artışı, kahverengi kokarca ve mantar hastalıkları nedeniyle rekoltede belirgin bir düşüş yaşanacağını öngördü.
Fındık üreticilerinin ve paydaşların fiyat açıklamalarını büyük bir heyecanla beklediklerini ifade eden Bayraktar, "Bu yıl fındık rekoltesinde önemli bir düşüş öngörüyoruz. Sıcaklık artışı, kahverengi kokarca ve mantar hastalıkları nedeniyle fındık üretiminde kayıplar yaşanacak. Bu durum, fındık üretiminin 700 bin tonun altında gerçekleşmesini beklememize neden oluyor" dedi. Küresel iklim değişikliğinin tarım ürünleri üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Bayraktar, "Kuraklık ve ani hava değişimleri, fındık üretimini ciddi şekilde etkiledi. Güneş yanığı ve istilacı türler gibi problemler fındığın verimini düşürdü" şeklinde konuştu.
Bayraktar, Türk fındığının dünya pazarındaki önemine de vurgu yaptı. Türkiye'nin dünya fındık üretiminin yüzde 64'ünü gerçekleştirdiğini belirten Bayraktar, "Türkiye olmadan dünya çikolata sektörü büyük sorunlarla karşılaşır. Fındığın verdiği tat ve aroma başka ürünlerle sağlanamaz. Almanya ve İtalya, ülkemizin fındığını işleyip dünyaya satıyor. Bu iki ülke, fındık fiyatlarını konuşmazken, biz üreticiler olarak fiyat belirlemesi yapabilmek için ciddi bir açıklama bekliyoruz" dedi. Türkiye'nin fındık üretiminin yüzde 80-85’inin ihraç edildiğini hatırlatan Bayraktar, ihracat ve üretim arasındaki ilişkinin paralel seyrettiğini ve Türkiye'nin ürettiği fındığı büyük oranda tükettiğini belirtti.
Fındık üreticilerinin artan maliyetler nedeniyle tatmin edici bir taban fiyatı beklediklerini söyleyen Bayraktar, "Son bir yılda mazot fiyatları yüzde 109, gübre fiyatları yüzde 37, tarım ilacı fiyatları ise yüzde 67 oranında arttı. İşçilik ücretleri ise 2,5 kat yükseldi. Bu artışlar, üreticilerin maliyetlerini ciddi şekilde etkiledi" dedi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin fındık alım fiyatını belirlerken artan girdi maliyetleri, enflasyon oranı ve üreticilerin kârını göz önünde bulundurması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, “Fiyat açıklamalarının gecikmesi durumunda üreticilerimiz ekonomik planlamada zorluk çekecek. Bu nedenle, Toprak Mahsulleri Ofisi fındık alım fiyatını ve alım politikasını en kısa sürede açıklamalıdır” diye konuştu.
Bayraktar, ayrıca fındık üreticilerine verilen alan bazlı desteklerin 2009 yılından bu yana değişmediğini belirterek, "Dekara verilen destek miktarı yıllardır aynı. Bu destek, üreticilerin kültürel işlemlerinde kullanmaları açısından yetersiz kalıyor. Ekonomik sıkıntılar göz önüne alındığında, destek miktarının güncellenmesi gerektiğini düşünüyoruz" dedi.
Son olarak, fındık bahçelerinin yenilenmesi gerektiğine dikkat çeken Bayraktar, "İklim değişikliğinin etkileri verimi düşürüyor ve hastalıklarla başa çıkmak zorlaşıyor. Eski bahçelerin sökülerek yerine yenilerinin oluşturulması ve yenileme tazminatına benzer bir destek modelinin geliştirilmesi gerekiyor" şeklinde konuştu. Fındık üretiminin sürdürülebilirliği için bu tür önlemlerin acilen hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizdi.