Çocukluğumda hep hayallerimi süslerdi kış ayı ve kar. Gelse de bir an önce arkadaşlarla kartopu oynayıp kardan adam yapsak diye. Şimdi ise çevremde bir yıl boyunca çalışıp çabalayıp milli ürünümüz fındığını pazara indiren ancak maliyetinin de altında satan üreticinin sattığı ürününün kabuğunu bile alamadığına şahit olunca utanıyorum çocuksu hayallerimden.
İşim icabı bir süre kaldığım Ordu’nun Ulubey İlçesi’nde şu anda hayatta mı bilmiyorum ama Sönmez amca diye birisi vardı restoran işletmecisi. İlçede yoğun geçen kış ayında Sönmez amca “kar yere değil de fakirin sırtına yağar” derdi. Gerçi telaffuzu böyle olmazdı ama bu şekilde yazmak daha uygun. Demem o kim bir yıl boyunca gecesini gündüzüne katan. Işkındı, tikendi, gübreydi, ilaçtı, toprak tahliliydi, dondu, ameleydi, ulaştırma, harman, patoz, nakliye işi ile uğraşan üretici şimdilerde maliyetinde altında sattığı ürününün kabuğunu bile alamaz oldu. Fırsatların ve fırsatçıların arttığı ülkede artık atı alan Üsküdar’ı geçiyor. Olan ise yine garibana, geçimini fındığa bağlayan üreticiye oluyor. Bu ülkede yaşayan ve yaşarken de işin asıl yükünü çekerek alın teri ile ürettiği üründen bile kar edemeyen üreticilerin üretim alanları da her geçen gün daralıyor haliyle de fakirleşiyor. Geçimi fındığa endeksli Karadeniz insanı yok pahasına sattığı ürününün kabuğunu bile alamaz duruma geldi. Almaya yeltenenlerin ise daha kabuğu sobaya atmadan elleri ve cepleri tutuşmaya başlıyor. Karadeniz’e Karadenizliye yazık hem de çok yazık.
Üzücü olan bir diğer ayrıntı ise hem ekonomiye hem sağlığa faydası olan bu önemli ürünün kıymetini bilmiyor olmamız. Sadece sezondan sezona fiyat tartışlarıyla kısır bir döngüye soktuğumuz fındık, aslında cidden milli bir ürün. Türkiye’nin Dünya’da tek başına söz sahibi olduğu nadir tarım ürünlerinden. Korumaya alıp sahip çıkıp geliştirilmesi gerekirken, üreticisini değersizleştirip; içini yabancılara peşkeş çekiyoruz. Oysa bugün altın tepsiyle sunduğumuz o küçük fındıklar değil; Türkiye’de yok olan tarım; ülkenin geleceği…