Samsun’da 2024 yılında 14 bin 464 kilogram deniz çöpü toplanırken, bu yıl 13 çevre projesi hayata geçirildi.
Samsun Valisi Orhan Tavlı başkanlığında gerçekleştirilen İl Mahalli Çevre Kurulu Toplantısı’nda Sıfır Atık Projesi kapsamında pilot ilçe olarak seçilen İlkadım, Bafra ve Canik’te ilçe belediyeleri tarafından yapılan ve yapılacak olan çalışmalar ile uygulamaya konulan 13 çevre projesi görüşüldü. 2025-2029 Deniz Çöpleri Eylem Planı da görüşülerek karara bağlanırken, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından hayata geçirilen Bitki Koruma Ürünleri Ambalaj Atıklarının Toplanması ve Bertarafı Projesi’nin protokolü Vali Tavlı tarafından imzalandı.
2024 yılında 14 bin 464 kilogram deniz çöpü toplandı
Sıfır Atık Projesi kapsamında pilot ilçe seçilen İlkadım’da yılda 97 bin 321 ton, Bafra’da yılda 58 bin ton, Canik’te yılda 25 bin 550 bin ton evsel atık toplanıyor. Vatandaşlar tarafından kaynağında ayrı biriktirilen geri kazanılabilir atıkların toplanması amacıyla Biriktirme Ekipmanı ile Toplama, Dönüşümlü Toplama ve Kapıdan Kapıya Toplama Modelleri hayata geçirildi. Belediyeler sıfır atık mobil toplama araçları, Sıfır Atık Marketleri, Mobil Atık Getirme Merkezleri, Sıfır Atık Noktaları, bağımsız atık toplayıcılar ve eğitim/farkındalık uygulamalarıyla Sıfır Atık çalışmalarını sürdürrken, sadece İlkadım ilçesi İstiklal Caddesi’nde son iki ayda 10 ton geri kazanılabilir atık toplandı.
2025-2029 Deniz Çöpleri Eylem Planı ise sahillerin atıklarla kirletilmesinin önlenmesi amacıyla hazırlandı. 13’ü Mavi Bayrak almaya hak kazanmış 50 plaj bulunan Samsun’da plajlar ve kıyı alanlarında Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 7/24 temizlik çalışmaları yürütülüyor. Denize kıyısı olan 10 ilçe bulunan Samsun’da evsel ve geri kazanılabilir atıklar belediyeler ve lisanslı firmalarca toplanarak, evsel atıklar düzenli depolanıyor. Geri kazanılabilir atıklar ise geri dönüşüm tesislerinde değerlendiriliyor. Samsun merkez ilçelerinde oluşan evsel atıksular Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından işletilen Doğu ve Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi ve Derin Deniz Deşarjı arıtma tesislerinde arıtılarak denize deşarj ediliyor. Diğer ilçelerde de atıksular arıtılarak doğrudan veya dolaylı olarak denize deşarj ediliyor.
Samsun’da 3 adet liman ve bunlara ait atık kabul tesisleri ile bir adet Atık Alma Gemisi bulunuyor. Gemilerde oluşan atıklar (yağ, sintine, çöp, pis su vb.) bu limanlarda bulunan atık kabul tesislerine alınarak denize karışması önleniyor. Terme Balıkçı Barınağı, Canik Balıkçı Barınağı, Dereköy Balıkçı Barınağı, Alaçam/Göçkün Balıkçı Barınağı, Yakakent Balıkçı Barınağı ve Samsun Yelken Kulübü tarafından atık alım hizmeti veriliyor. Bununla birlikte Samsun’da Terme Tersanesi ve Kolbakır Tersanesi bulunuyor. İlçe sınırları içerisinde kalan dereler, kanallar vb. aracılığıyla özellikle tarımsal ve kara kökenli kirlilik Karadeniz’e ulaşıyor. Bunların yanında kanallar, kanalizasyon çıkışları (by–pass yapıları), taşkınlar, rüzgar ve gelgitlerin süpürmesi yoluyla da kirlilikler denize taşınıyor. Akarsu, nehir, kanal vb. kenarlarında vatandaşların sosyal amaçlı kullandıkları (piknik, dinlenme vb) alanlarda oluşan çöpler yüzey akıntısı ile deniz ve nehirlere ulaşabiliyor. Samsun’da 2024 yılında 14 bin 464 kilogram deniz çöpü toplandı.
13 çevre projesi ile hedefler
İl Mahalli Çevre Kurulu’nda alınan 2025 yılı ‘Çevre’ temalı kararlar doğrultusunda ilgili kurumların ana yürütücülüğünde hayata geçirilin 13 çevre projesinden Mesire Yerleri ve Orman Alanlarının Kirliliği Projesi ile bu alanlarda toplama altyapısının oluşturulması ve geri kazanılabilir atıkların bu alanlarda çevreye zarar vermeden toplanması, Akarsu Kirliliği Önleme Projesi ile kentte başta Mert Irmağı ve Kürtün Deresi olmak üzere akarsu yataklarının ıslahı ve temizliği, bu alanlarda oluşan geri kazanılabilir atıkların yerinde ayrı toplanması, Evsel Atık İlaç Toplama Projesi ile evlerde oluşan atık ilaçların gönüllü eczaneler vasıtasıyla toplanması, bu ilaçların çöp kutularına atılması ve lavabolara dökülmesinin önlenmesi hedefleniyor. Deniz Kirliliği Projeleri ile kıyı alanlarındaki geri kazanılabilir atıkların toplanması, ilköğretim düzeyindeki öğrencilere bu konularda eğitimler verilmesi ve balıkçı barınaklarında yaşanan bazı çevresel sorunların çözüme kavuşturulması, Atık Motor Yağlarının Toplanması Projesi ile motor yağı değişim noktalarının kayıt altına alınması, bu alanlarda oluşan atık yağların toplanması ve geri kazanıma verilmesi bu şekilde yakılmasının ve çevreye atılmasının önlenmesi, İmar Kirliliği Projesi ile ilde bulunan metruk binaların tespiti, mümkünse bakım ve onarımlarının yapılması, mümkün olmaması durumunda yıkılması, Kitap ve Defter Atıklarının Yönetimi Projesi ile okullarda öğrencilere verilen artık kullanılamaz hale gelen kitap ve defterlerin geri dönüşüme kazandırılması, Bitki Koruma Ürünleri Ambalaj Atıklarının Toplanması ve Bertarafı Projesi ile iki büyük ovaya sahip olan ve tarım kenti olan Samsun’da bitki korumada kullanılan zirai ilaçların ambalajların oluştukları noktalarda toplanması amacıyla toplama sisteminin kurulması ve bu atıkların toplanarak bertarafının sağlanması amaçlanıyor. Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkları Yönetimi, Geri Kazanım Tesisi Kurulması Projesi ile ilde oluşan inşaat ve yıkıntı atıklarının kurulacak tesis ile tekrar kullanıma kazandırılması, yol altı malzemesi vs. olarak kullanımının sağlanması ve kaynakların etkin kullanılmasının sağlanması, Çevresel Gürültünün Yönetilmesi Projesi ile Batıpark noktasında karayolu kenarına gürültü bariyerinin kurulması, bu şekilde park alanından istifade eden vatandaşların trafikten kaynaklı gürültü maruziyetinin azaltılması, Bitkisel Atık Yağların Kaynağında Toplanılması, Bertarafı, Bilgilendirilme, Bilinçlendirilme ve Farkındalığın Artırılmasına Yönelik Yarışma Ve Faaliyetlerinin Gerçekleştirilmesi Projesi ile bu atıkların toplanması konusunda disipliner bir altyapının oluşturulması ve farkındalığın artırılması amacıyla sıklıkla eğitimler verilmesi, Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Yönetilmesi Projesi ile kentte oluşan elektrikli ve elektronik eşyaların tamiri ve yeniden kullanıma sunulması yada bu atıkların geri kazanılabilir kısımlarının ayrıştırılarak geri dönüşüme kazandırılması amacıyla bir tesis kurulması, Samsun Hava Kalitesinin İyileştirilmesi Projesi ile çevresel sürdürülebilirliğin sağlanması, kaynakların etkin kullanılması, karbondioksit salınımının azaltılması, çevresel etkilerin asgariye indirilmesi, kullanıcıların yaşam standardının iyileştirilmesi, yeni planlamalarla ulaşım, iletişim, sağlık, güvenlik, enerji verimliliği, su kullanımı, atık yönetimi gibi pek çok alanda ortak sorunlara çözüm önerileri getirilmesi, hava kalitesi hedefleri sağlanarak hava kirliliğinin çevre ve insan sağlığı üzerinde olabilecek zararlı etkilerini işbirliği içerisinde önlenmesi veya azaltılması hedefleniyor.
Toplantıya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdür Yardımcısı Haluk Şahin Yazgı, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Nihat Soğuk, Vali Yardımcısı Vekili ve Atakum Kaymakamı Kemal Yıldız, İlkadım Belediye Başkanı İhsan Kurnaz, Canik Belediye Başkanı İbrahim Sandıkçı, Bafra Belediye Başkanı Hamit Kılıç, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, kamu kurumları, Büyükşehir Belediyesi, Samsun TSO ve Samsun Ecza Odası yetkilileri katıldı.
