Doğal taş ve mermer sektörü Çin’e ihracatta ilk çeyrekte yüzde -30 seviyelerine geriledi. Çetinkaya’ya göre dijital ticaret bundan sonraki dönemde iş dünyasının önemli etkenlerinden biri olacak. Kovid-19 bize fotoğraflı ihracatın da olduğunu gösterdi. Şimdilik konvansiyonel ticaret hacmini yakalaması zor ancak zaman geçtikçe önemli bir araç olacak.
Dünyayı kasıp kavuran ve küresel ticaret çarklarının durmasına neden olan kovid-19 salgını gündemdeki yerini koruyor. 2019’u 4,3 milyar dolar ihracatla kapatan mermer sektörü, bu yılın ilk çeyreğinde ana ihracat pazarları özelinde ciddi kayıplar yaşamaya başladı.
Normalleşme aniden değil, kademeli gerçekleşecek
Pandemi nedeniyle dünya zor bir dönemden geçiyor. Normalleşme kelimesini şimdiden kurmak hayalcilik olur. Bunu ancak Haziran’dan sonra önümüzdeki tabloya göre değerlendirmemiz mümkün olacak. Sektörümüzün Çin’e ihracatı Şubat’ta yüzde -60 seviyelerindeydi. Nisan’da yüzde -40’lara gerilemiş olduk. Bu sevindirici bir gelişme ancak kayıplarımız halen çok büyük. En büyük dış pazarımız olan Çin’e bu yılın ilk çeyreğindeki ihracatımız yüzde -30 seviyelerinde gerçekleşti.
İhracata fotoğraflı katkı
Sanal ticaret doğal taş ve mermer sektörü özelinde son derece destekleyici bir unsur oldu. Çinliler ürünleri dokunarak, görerek almak istiyor. Halihazırda uluslararası uçuşların olmadığı bir dönemde ürünlerin fotoğrafını çekip Çin’e mal satan firmalarımız mevcut. Uluslararası uçuşların başlayacağı tarihe kadar fotoğraf aracılığıyla da olsa Türkiye’nin toplam ihracatına katkı sağlamak adına çalışan bir sektörümüz var.
Fabrikalar üretim değil, bakım-onarım çalışması yapıyor
ABD doğal taş ve mermer sektöründe Çin’den sonra ikinci en büyük ihracat pazarı oldu. Avrupa pazarı Mart sonunda siparişlerini askıya aldı. MENA bölgesinde de iptaller söz konusu. Hindistan’a ihracatımız Nisan’da yüzde -90 olarak hesaplandı. Fabrikalar şu dönemde üretimden çok bakım-onarım faaliyetlerini yürütüyor. Bir bakıma salgın sonrası döneme hazırlık yapılıyor. Temmuz’dan önce uluslararası uçuşların açılacağını sanmıyorum. Normalleşeceğiz ancak bu birden olmayacak. Buradaki en önemli faktör bu dönemi en az hasarla geçirmek. Firmalarımızın bu dönemin sonunda faz değişikliğine giderek Çin’den tedarik ettikleri ürünlerin yüzde 25’ini başka ülkelere kaydırmaları gerekiyor.