Dilin üzerinde öbek şeklinde, çeşitli boyutlarda lekeler ya da yamalarla kendini gösteren, genellikle ağrısız bir durum olan harita dil, toplumun yüzde 2-3’ünde görülüyor. Harita dilin kadınlarda daha sık görülüyor.
Dilin bazı bölümlerindeki tat tomurcuklarının yok olmasıyla dilin yüzeyinde parlak kırmızı, sarımsı beyazımsı değişik çizgi ve şekiller oluşturduğunu ve takımadalar gibi coğrafik şekilleri andırdığı için harita dil ismini aldı. Çoğunlukla dilin sırt ve yan yüzeylerinde görülür. Zamanla, bazen birkaç hafta bazen birkaç ayda, bu şekiller değişiklik gösterebilir. Dil yüzeyinde küçük kesik alanlarla görülen ‘yarık dil’ de bu tabloya eşlik edebilir.
Toplumun yüzde 3’ünde görülüyor
Harita dilin toplumun yaklaşık yüzde 2-3’ünde görülüyor. Kadınlarda görülme oranı erkeklerden daha sıktır. Çocukluktan itibaren görülebilse de 40 yaş üstü popülasyonda daha fark edilir olur. Irk, fiziksel özellik gibi ayrımlar olmaksızın tüm gruplarda eşit şekilde görülür. Harita dilin kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik olabileceğine dair görüşler yoğun. Yapısal bir bozukluk olduğu da düşünülüyor.
Sedef hastalarında daha sık görülüyor
Stres, vitamin eksikliği, diyabet, alerji ve hormonal değişiklikler de sebep olarak düşünülse de bu faktörlerin hiçbirinin kesin olarak harita dil ile bağlantılı değil. Harita dil ile sedef hastalığı arasında bir ilişki olduğuna dair yayınlar vardır. Sedef hastalarında harita dilin daha sık olduğu bulunmuştur. Bazı kaynaklar harita dili sedef hastalığının oral bir formu olarak görür.
Sigara ve tütün kullanımı tabloyu ağırlaştırabilir
Harita dilin genellikle rutin diş muayenesi veya oral muayenede fark edildi. Çoğu zaman hastalar tarafından kötü huylu lezyonlarla karıştırılabilir. Teşhis sırasında lökoplaki, liken planus, eritamatöz candida gibi ağız içinde semptom veren diğer hastalıklardan ayırımının iyi yapılması gerekir. Tehlikeli bir lezyon değildir, bulaşıcı değildir, çoğunlukla herhangi bir ağrı veya rahatsızlık olmadan tedavi gerektirmeksizin iyileşmektedir. Ancak bazen acılı/baharatlı, asitli, sıcak yiyecek ve içeceklere karşı hassasiyet, özellikle yanma hissi oluşabilmektedir. Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanımı da tabloyu ağırlaştırabilir.
Tetikleyici unsurlara karşı dikkatli olunmalı
Harita dilin tedavisinin semptomatik olduğunu söyleyebiliriz. Belirgin durumlarda gargara şeklinde oral ağrı kesiciler verilebilir, B vitamini ve çinko takviyeleri önerilir. Sigara bırakılmalı, baharatlı veya asidik gıdalar, tuzlu yiyecekler, çok sıcak yiyecek ve içecekler tüketilmemeli. Aroması yoğun bir diş macunu yerine daha hassas diş etleri için üretilmiş macunları tercih edilmeli” açıklamasında bulundu. Harita dilin zamanla kaybolabildiğini, ancak bunun olup olmayacağını veya ne zaman olacağını tahmin etmenin imkânsız olduğunu dile getiren Arslan, “Hayatın bir döneminde tamamen kaybolup sonra yeniden oluşabilir. Tetikleyici unsurlar karşısında dikkatli olunması gerekir.