Türkiye’de ve dünyada futbolcular yaşadıkları diz sakatlıkları sonrası sahalardan uzun bir süre ayrı kalıyor. Kimisi eski performansını tekrar gösteremezken, kimisi ise kariyerine veda ediyor. İtalya ve İspanya'dan sonra en çok bağ sakatlığı yaşanan ülke Türkiye. Diz sakatlıklarında erken müdahale çok önemli. Ön çapraz bağ ve menisküs yırtıklarında yaralanma olduğu anda kronik sonuçlara yol açmadan tedavi edilmesi gerekiyor. Disiplinli bir rehabilitasyon süreci sonucunda bir futbolcu rahatlıkla sahalara dönebilir.
Fazla kilo diz sakatlığını tetikliyor
Fazla kilonun diz sakatlığı üzerinde olumsuz etkisi olduğunu biliyoruz. Sadece egzersizle değil aynı zamanda düzenli beslenmek de de futbolcuyu uygun kiloya ulaşmasına yardımcı oluyor. Ön çapraz bağ yırtığından korunmak için diz çevresi kaslarını güçlendirmek gerekiyor. Müsabaka öncesi germe ve esneme gibi egzersizler ve kondisyon açısından hazır olmak da bu sakatlık açısından oldukça önemli.
Diz sakatlığı yaşayan bir futbolcunun rehabilitasyon sürecinde şunlara dikkat etmesi gerekiyor: Rehabilitasyonu ciddiyet ve disiplin içerisinde yapıyor olmalı. Onun dışında bu rehabilitasyon süreci tabi aşama aşama yapıldığı için her aşamada yapması gereken ve yapmaması gereken bir takım hareketler olabilir, bunlara dikkat etmeli. Oyuncular yapmaması gereken hareketlerden rutin hayatında kaçınmalı veya bu hareketleri yapmak zorunda kalacağı aktivitelerden uzak durmalıdır. Bunun dışında riske edecek, tekrardan travma yaşamasına sebep olacak hareketlerden kaçınmalıdır. Mesela kaygan zeminlerde, karlı havalarda, buzlu kaldırımlarda yürümemelidir. Travmayı tetikleyecek aktivitelerden uzak durmalıdır. Rehabilitasyon süreci tamamlanmadan sahalara dönmemelidir. Ani hareketler yapmasını gerektirecek, ani duruşlar ve kalkışlar yapmasına sebep olacak aktivitelerden kaçınmalıdır. Futbolcuların sahaya geri dönüşü ancak kasların da güçlenmesi sonucu olabiliyor. Bacaklarda dengenin, koordinasyonun ve diğer faktörlerin üst düzeye ulaşmasından sonra söz konusu olabiliyor. Bunlar bağın tekrardan yırtılmasını önlemek için mecburen yaşanan bir süreç.
Diz sakatlığı tedavi edilmezse kronik sakatlığa dönüşebilir
Diz sakatlığı tedavi edilmediği durumda kronik bir sakatlığa dönüşebiliyor. Söz gelimi çapraz bağ yırtığı tedavi edilmezse ilk anda yırtılmamışsa bile bu zaman içerisinde menisküs yırtığına yol açabilir. Menisküs yırtığına yol açtığı gibi aynı zamanda kıkırdak yaralanmalarına da yol açabilir. Çünkü çapraz bağ dizi stabilize eden faktörlerden birisidir. Bu diz stabil olmadığında daha hareketli olduğu zaman menisküs ve kıkırdak yırtıkları olabilir. Bu menisküs yırtığı diz içerisinde katlanarak süreç içerisinde ayrıca kıkırdak hasarına yol açabilir. Bu yüzden diz sakatlıklarının kronikleşmemesi için sakatlanma esnasında müsabakayı bırakıp bir an önce dizi hareketsiz hale getirip, ortopedi uzmanına ulaşarak gerekli tedavinin yapılması gerekir.
‘Sakatlandım, spor hayatım sona erdi!’ düşüncesi sahalara geri dönüşü uzatıyor
Diz sakatlanmaları genellikle sabit bir bacak üzerinde dönme hareketiyle ortaya çıkıyor. Bu yüzden de futbolcular bu durumu çok yaşıyor. Disiplinli bir şekilde ciddiyetle rehabilitasyon süreci tamamlanmazsa eski performansına dönemeyecektir. Psikolojik olarak ‘Sakatlandım, spor hayatım sona erdi!’ gibi olumsuz bir düşünceye kapılmış olmak ve ‘Ben her şartta yaparım, her şeyin altından zaten kalkarım, gerek yok bu kadar sürece.’ diyerek rehabilitasyon sürecini erken kesintiye uğratmak da eski performansa ulaşmayı zorlaştırıyor.