Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada en fazla ölüme yol açan 5 hastalıktan biri KOAH. Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH); zararlı partikuller ve gazlara belirgin ve uzun dönem maruziyetten kaynaklanan, hava yollarında (bronşlar ve bronşioller) kalıcı akım kısıtlaması ve buna bağlı solunumsal belirtilerle karakterize bir hastalık olduğunu söyleyen Ordu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Çoban, “Hastalık adındaki 'obstruktif/obstruksiyon' terimi hava yollarındaki darlığı ifade etmektedir. Ancak maruziyet (sigara içimi, zararlı gazlar, kömür tozu vb. gibi) her kişide aynı sonuçlara yol açmadığından, hastalığın gelişiminde bireysel ve genetik faktörlerin de rol aldığı görülmektedir” açıklamasında bulundu.
Öksürük, balgam ve nefes darlığı KOAH'ın en sık ve ana belirtileri olduğunu söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Çoban, “Efor kapasitesinde azalma, eforla gelen nefes darlığı, akciğerde hışıltı (göğüsten gelen ıslık sesi benzeri ses), göğüs ve sırt ağrıları, göğüste sıkışma hissi, göğüste gerginlik belli başlı diğer belirtileridir. Bazı hastalarda daha silik belirtilerle ilerleyebildiğinden (örneğin aralıklı olan kuru öksürük gibi) hastalık belli seviyeye ulaştığında dahi fark edilmeyebilir. Bu nedenle özellikle sigara kullanımı olan ve öksürük, nefes darlığı, balgam şikayetlerinden biri olan hastaların KOAH açısından dikkatli olmaları ve mümkünde bir göğüs hastalıkları uzmanına kontrol olmasında yarar bulunmaktadır” dedi.
SİGARAYI HAYATINDAN ÇIKARMALI
Tanı konulduktan sonra, tıbbi tedavi noktasında yine ilk önerisinin sigaranın ve maruziyetin sonlandırılması olduğunu söyleyen Dr. Kadir Çoban, “Aslına bakarsak her hastalıkta olduğu gibi KOAH'ta da tedavinin başı hastalıktan korunmaktır. Bu bağlamda en yaygın ve bilinen faktör olan sigaranın hayatımızdan tamamıyla uzaklaştırılması, zaralı gaz ve partikullerle mümkün olduğunca temas edilmemesi önem arz etmektedir. Tanı konulduktan sonra, tıbbi tedavi noktasında yine ilk önerimiz sigaranın ve maruziyetin sonlandırılması olmakta; sonrasında ise hastalığın şiddetine göre 'bronkodilatörler' dediğimiz havayolu açıcı ilaçların kullanımı yer almaktadır. KOAH esasında geri dönüşümsüz havayolu kısıtlaması olan bir hastalıktır ancak; maruziyetin ortadan kaldırılması ve ilaç tedavisi ile büyük oranda klinik ve akciğer fonksiyonlarında düzelme gözlenmektedir” diye konuştu.
Belli bir yaştan sonra tanı oranının arttığını ve bunun sigara kullanımı ile ilişkili olduğunu söyleyen Dr. Çoban, “KOAH özellikle sigara gibi maruziyetle ilişkili bir hastalık olması sebebiyle belli bir maruziyet dönemi sonrasında bulgular ortaya çıkmakta ve tanı konulmaktadır. Özellikle 40-50'li yaşlardan sonra tanı oranı artmaktadır. Erkeklerde daha sık görülmekle beraber, kadınlarda sigara kullanımının yaygınlaşmasıyla KOAH görülme sıklığında da artış izlenmektedir. Daha genç yaşlarda özellikle 20-30'lu yaşlarda çok nadir görülmekle birlikte daha önce ifade ettiğim genetik/yapısal akciğer hastalığı olan hastalarda daha genç yaşlarda da görülebilmektedir” şeklinde konuştu.
ERKEN TANININ ÖNEMİ
Erken tanının önemine değinen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Çoban, “Tabii ki hastalığın 'hafif' aşamada yakalanması, bu aşamaya yönelik tedavinin başlanması ve maruziyetin önlenmesi ile hastalığı ağır formlara ilerlemesi büyük oranda engellenebilmektedir. Ancak nadir bazı hastalarımızda ki bunlar genetik/yapısal akciğer hastalıkları olan hastalarımız, bu grupta hastalık maalesef hızlı ilerleme göstermekte, normal topluma göre bu hastalarda sigara gibi irritanlara hassasiyet çok daha fazla olmakta ve tedaviye rağmen ilerleme gözlenebilmektedir” ifadesinde bulundu.
KOAH HASTASININ YAŞAM KALİTESİNİ YÜKSELTMESİNİN YOLLARI
KOAH hastasının yaşam kalitesinin hekim tavsiyelerine uymaktan geçtiğini ifade eden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Kadir Çoban, “KOAH'ta yaşam kalitesini ve günlük aktivite kalitesini artırmak tabii ki mümkündür. Bu bağlamda ilk basamak her zaman ifade ettiğimiz üzere, başta sigara olmak üzere maruziyetin sonlandırılmasıdır. Hekim tarafından önerilen tedavinin düzenli ve uygun şekilde kullanılması ile yaşam kalitesi belirgin olarak iyileşmektedir. Daha ileri ve ağır KOAH hastalarımızda ise ülkemizde belli merkezlerde uygulanan 'Solunum Rehabilitasyonu' uygulamaları ile akciğer kapasite kullanımı ve yaşam kalitesinin artırılmasına belirgin fayda sağlanmaktadır” açıklamasında bulundu. “Son olarak 'Dünya KOAH Günü' kapsamında en yaygın KOAH sebebi olan sigaranın bırakılması, günlük fiziksel aktivite, haftada en az 3 gün 45dk yürüyüş her zaman olduğu gibi öneriyoruz. Sigaradan uzak, derin ve rahat nefes alabildiğimiz, KOAH'sız günler diliyorum” dedi. Haber: Derya KARA
